Η Ευρωπαϊκή Ατζέντα για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία είναι το σχέδιο προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο οποίο βασίζεται η νέα στρατηγική της για την αναπηρία (2021-2030), η οποία αναμένεται να δημοσιευτεί στην τελική της μορφή στις αρχές της νέας χρονιάς.
Με αφορμή τη φετινή Παγκόσμια Ημερα Ατόμων με Αναπηρία, το Ευρωπαϊκό Φόρουμ ΑμεΑ υπενθυμίζει τους στόχους που έθεσε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου να συμπεριληφθούν στο νέο ευρωπαϊκό πρόγραμμα δικαιωμάτων ΑμεΑ:
- Εξάλειψη διακρίσεων και εξασφάλιση εξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης: πρόσβαση στην εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς, ένταξη στην κοινότητα, απασχόληση, κοινωνική προστασία και ανεξαρτητη διαβίωση.
- Ελεύθερη κινητικότητα: τα ΑμεΑ είναι ελεύθερα να ζουν, να εργάζονται, να ταξιδεύουν, να σπουδάζουν και να συμμετέχουν στη δημόσια ζωή οποιασδήποτε χώρας της Ευρωπαϊκής Ένωσης χωρίς να στερούνται κάποιο δικαίωμα ή την παροχή οικονομικής στήριξης.
- Ενίσχυση της ισότητας για τα ΑμεΑ και προστασία από κάθε μορφή διάκρισης, βίας και κακοποίησης.
- Παγκόσμια ηγεσία: η Ευρωπαϊκή Ένωση να προωθεί τα δικαιώματα των ΑμεΑ στον Οργανισμό Ηνωμένων Έθνών, στο Συμβούλιο της Ευρώπης και σε όλες τις διεθνείς συνεργασίες ανθρωπιστικού χαρακτήρα.
- Δημόσια διοίκηση: τα θεσμικά όργανα και οι οργανισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης να διασφαλίσουν ότι εγγυώνται τα δικαιώματα των ΑμεΑ στην εσωτερική τους λειτουργία.
Για την επίτευξη των πέντε στόχων, το Ευρωπαϊκό Φόρουμ ΑμεΑ ζητάει από την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναλάβει άμεσες δεσμεύσεις, να ψηφίσει νόμους, να υλοποιήσει προγράμματα και να λάβει υπόψη την αναπηρία σε επιμέρους πολιτικές της.
Άμεσες δεσμεύσεις
- Δημιουργία μονάδας ελέγχου της εφαρμογής της Σύμβασης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ΑμεΑ.
- Καθιέρωση υπηρεσιών σε όλα τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με ρόλο να επιβεβαιώσουν ότι οι πολιτικές της σέβονται τα δικαιώματα των ΑμεΑ.
- Αντικατάσταση της τρέχουσας ομάδας ανωτάτου επιπέδου για την αναπηρία με επιτροπή για τα δικαιώματα των ΑμεΑ, η οποία θα συγκεντρώνει τακτικά τους εκπροσώπους των βασικότερων φορέων για ζητήματα αναπηρίας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στα κράτη-μέλη και στις αντιπροσωπείες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Κάθε χώρα-μέλος που αναλαμβάνει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να διοργανώνει σύνοδο του συμβουλίου των υπουργών των κρατών-μελών της με θέμα τα δικαιώματα των ΑμεΑ και την πρόοδο που έχει σημειωθεί σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ατζέντα Δικαιωμάτων ΑμεΑ.
- Δημιουργία διαδικασίας “δομημένου διαλόγου” για εξασφάλιση της συμμετοχής αντιπροσωπευτικών οργανώσεων ΑμεΑ στην Ατζέντα και στη χάραξη πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης με ανεξάρτητη γραμμή προϋπολογισμού και επαρκή χρηματοδότηση.
- Απαγόρευση επενδύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε οποιοδήποτε θεσμικό περιβάλλον φροντίδας, σε οποιαδήποτε δομή ή υπηρεσία που δεν είναι προσβάσιμη σε ΑμεΑ και σε οποιαδήποτε δράση που κάνει διακρίσεις σε βάρος ΑμεΑ.
- Διαφωνία με το σχέδιο πρόσθετου πρωτοκόλλου της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τη Βιοϊατρική, καθώς έρχεται σε αντίθεση με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των ΑμεΑ.
- Δημιουργία Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Πρόσβασης για την παρακολούθηση του τρόπου εφαρμογής της νομοθεσίας προσβασιμότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα κράτη-μέλη.
- Ορθολογική συλλογή των δεδομένων: τα δεδομένα για τα ΑμεΑ να αναλύονται ανάλογα με τον τύπο της αναπηρίας, το φύλο και την ηλικία, ενώ η συλλογή να περιλαμβάνει τα ΑμεΑ που ζουν σε οργανωμένες δομές φροντίδας.
- Αποδοχή της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας, ως βήμα για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών με αναπηρία.
Νόμοι
- Υιοθέτηση νομοθεσίας για ίση μεταχείριση που προστατεύει όλα τα ΑμεΑ από διακρίσεις σε όλους τους τομείς.
- “Ναι, ψηφίζουμε”: θέσπιση νέας νομοθεσίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση που διασφαλίζει ότι όλα τα ΑμεΑ έχουν δικαίωμα να ψηφίσουν στις Ευρωεκλογές.
- Οδηγία “ελάχιστα πρότυπα κοινωνικής προστασίας”: ορισμός ελάχιστου αποδεκτού επιπέδου οικονομικής στήριξης και παροχής υπηρεσιών που θα εγγυάται αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης για τα ΑμεΑ και τις οικογένειές τους.
- Οδηγία για την αναγνώριση αναπηρίας: τα δικαιώματά των ΑμεΑ δεν αλλάζουν, όταν μεταβαίνουν από ένα κράτος-μέλος σε άλλο. Έκδοση οδηγίας που θα διασφαλίζει ότι οι μέθοδοι αναγνώρισης της αναπηρίας και παροχής υποστήριξης είναι οι ίδιες σε όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- “Προσβάσιμες και προσιτές βοηθητικές τεχνολογίες”: εισαγωγή νέας νομοθεσίας που θα προβλέπει ότι όλα τα ΑμεΑ στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν ίση πρόσβαση στις καταλληλότερες βοηθητικές τεχνολογίες διασφαλίζοντας ότι θα είναι προσιτές από άποψη κόστους και θα προσαρμόζονται στις προσωπικές ανάγκες τους.
- “Προσβάσιμοι χώροι”: εισαγωγή νομοθεσίας για την εναρμόνιση των ελάχιστων απαιτήσεων προσβασιμότητας σε κάθε πτυχή του δομημένου περιβάλλοντος, στα οχήματα μετακίνησης και στους σταθμούς στις αστικές μεταφορές.
- Ευρωπαϊκή Κάρτα Στάθμευσης ΑμεΑ (EU Disability Parking Card 2.0): εισαγωγή νομοθεσίας για εναρμονισμένη προσέγγιση στη χρήση της Ευρωπαϊκής Κάρτας Αναπηρίας σε όλα τα κράτη-μέλη.
Προγράμματα
- Ευρωπαϊκή Κάρτα Αναπηρίας (European Disability Card): μία ευρωπαϊκή κάρτα που θα εγκρίνεται από όλα τα κράτη-μέλη και θα παρέχει αυτόματη αναγνώριση της αναπηρίας και των δικαιωμάτων.
- Εγγύηση δικαιωμάτων αναπηρίας: εξασφάλιση πόρων για κίνητρα και διευκόλυνση της πρόσβασης στην ανοιχτή αγορά εργασίας.
- Αναφορά διακρίσεων προσβασιμότητας: υποχρέωση των κρατών-μελών να υποβάλλουν εκθέσεις, οι οποίες στη συνέχεια θα δημοσιεύονται.
Δράσεις για την Αναπηρία σε επιμέρους πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης
- Προσβάσιμο “Renovation Wave“: η προσβασιμότητα να συμπεριληφθεί ως απαίτηση στο προγραμματισμένο ευρωπαϊκό “Κύμα ανακαίνισης” που φιλοδοξεί να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για μία Ευρώπη κλιματικά ουδέτερη.
- Προσβάσιμη Πτήση: οι νομοθεσίες της Ευρωπαϊκης Ένωσης για τα δικαιώματα των επιβατών αεροπορικών μεταφορών να αντιμετωπίζουν τα ζητήματα “άρνησης επιβίβασης”, “λόγους ασφαλείας” και να διασφαλίζουν την προσβασιμότητα αεροσκαφών, αεροδρομίων, πληροφοριών στα αεροδρόμια και στη διάρκεια της πτήσης.
- #TurnUpandGo: κατάργηση των απαιτούμενων χρόνων προειδοποίησης για βοήθεια σε όλους τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τα δικαιώματα των επιβατών. Μακροπρόθεσμος στόχος, τα τρένα να επιτρέπουν αυτόνομα και μη προγραμματισμένα ταξίδια για όλους.
- “Εγγύηση για τη Νεολαία” (“Youth Guarantee“): να περιλαμβάνει όλους τους νέους στην αγορά εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των ΑμεΑ.
- Συμπερίληψη αναγκών και δικαιωμάτων ΑμεΑ στο νέο σύμφωνο για τη μετανάστευση και το άσυλο, διασφαλίζοντας ότι θα παρέχεται επαρκής υποστήριξη στους αιτούντες άσυλο και στους πρόσφυγες με αναπηρία, καθώς και σε όσους απέκτησαν αναπηρία φεύγοντας από τη χώρα τους.
- Συμπερίληψη της διατομεακής διάκρισης και συγκεκριμένων ζητημάτων που αντιμετωπίζουν τα ΑμεΑ, ιδίως γυναίκες και παιδιά με αναπηρία στις πολιτικές της Ευρωπαϊκης Ένωσης ισότητας των φύλων, της κοινότητας LGBTI, των Ρομά και στη στρατηγική για τα δικαιώματα των θυμάτων.
- Επιβεβαίωση ότι ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) έχει συμπεριληφθεί σε όλες τις πολιτικές και στα προγράμματα διεθνούς συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για παρακολούθηση της χρηματοδότησης που διατίθεται στην υποστήριξη ΑμεΑ.
- Εφαρμογή της νέας “Σημείωσης καθοδήγησης για ένταξη ΑμεΑ στις επιχειρήσεις ανθρωπιστικής βοήθειας που χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκής Ένωση”.
- Αναθεώρηση του κοινού συστήματος ασθένειας και ασφάλισης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πλήρης κάλυψη των αναγκών υγείας που σχετίζονται με την αναπηρία κατά τρόπο συμβατό με τη Σύμβαση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ΑμεΑ και τις συστάσεις του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή.
ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ – ΠΗΓΕΣ
